Aristophanes kimdir?

Aristophanes kimdir?

Aristophanes M.Ö. 445 ile 386 yılları arasında yaşamış Eski Yunanlı bir şairidir. Yunan tiyatrosunun üç büyük tragedya şairi yanı sıra eseri ve adı her zaman anılan iki komedi şairinden biridir. Adı “görüşünüz kusursuz, en iyi” anlamına gelir. Yaşamı üstüne kesin bilgiler yoktur. İlk ürünlerini başka bir adla oynattığ, sağlığında 44 eser yarattığı bilinmektedir. Yaşadığı çağ Atina"nın üstünlüğünü yitirdiği Perikles sonrası savaş dönemidir ve soylu yöneticilerin dışında herkesin büyük özlemi barıştır. Yitirilmiş bir büyük çağın ardından gelen şair, günlük olay eleştirileri yanı sıra tarihsel ve toplumsal değerleri de yargılar görünür. Amacı güldürmek olan ve birbiri ardınca sıralanan manzum skeçlerden oluşan komedi Aristophanes"in kaleminde en büyük yaratıcısını bulmuştur.

İlk oynanan iki eseri: Daitales (Şölen Düşkünleri) 427; Babylonioi (Babilliler) 426 günümüze kadar ulaşmayı başarmıştır. Ele geçen 11 eseri: Akharnes (Akharnaililer) 425; Hippes (Atlılar) 424; Nefelai (Bulutlar) 423; Eirene (Barış) 421, Ornithes (Kuşlar) 414, Lysistrate (Ordu Bozan) 411, Thesmopriazusai (Bayram Yasaları) 411, Batrakhoi (Kurbağalar) 405, Ekklesiazusai (Kadınlar Meclisi) 392, Plutos (388).

Bu eserlerin çoğunluğu Türkçeye çevrilmiş bazıları da çağdaş yorumlarla sahnelenince büyük ilgi görmüştür. Lysistrata (Kadınların Savaşı), Aristophanes"in ele geçmiş 11 eserinden biri (ilk oyun M.Ö. 411), Sabahattin Eyüboğlu ve Azra Erhat tarafından Türkçeye çevrildi. Devlet Tiyatrosu"nca da sahnelendi (1970).

Sürekli savaşlardan bezen, barışa özlem duyan, ayrılık ve ölümlerle mutsuzlaşan Yunan kadınlarının toplu isteklerini dile getiren duyurudan sonra eşleriyle birleşmeyerek onları barışa zorlama kararını alan kadınlar, Lysistrata"nın öncülüğünde direnir. Akropolis"i ve Atina hazinesini ele geçirirler. Her iki tarafın sevgi ve dirlik yoksunluğundan zora düştükleri bir anda Sparta ile Atina görüşmeleri başlayınca eşler birbirine sevinç ve özlemle kavuşur, bazı gerçekçi açık saçıklıklarla amaca ulaşılmış olur.